“Waarom luistert mijn personeel zo slecht?”, klaagde een leidinggevende. In plaats van actief bij te dragen, zaten zijn werknemers tijdens vergaderingen hun tijd uit. Ideeën werden genegeerd, plannen gesaboteerd. “Ik heb het gevoel dat ik veel druk moet uitoefenen om dingen gedaan te krijgen”, verzuchtte de manager. Maar wat hij zich niet realiseerde, was dat juist daar het probleem lag.
Veel mensen onderschatten hun invloed op anderen. Ze denken dat hun impact verwaarloosbaar is, en zetten daarom machtsmiddelen in om dingen gedaan te krijgen. Ze oefenen druk uit op mensen, dreigen met sancties, controleren, bekritiseren, kapen gesprekken, spelen politieke spelletjes, manipuleren of intimideren.
Overheersend gedrag roept verzet op
Misschien krijg je met machtsmiddelen op korte termijn nog wel gedaan wat je wilt. Maar uiteindelijk schiet zo’n aanpak zijn doel voorbij. Overheersend gedrag roept verzet op, passiviteit en terugtrekking. Mensen voelen zich dan niet gezien of gehoord. En in omgevingen waarin geen aandacht is voor de intrinsieke mens, raakt het vertrouwen vroeg of laat verstoord. Mensen komen niet tot bloei, maar trekken zich veilig terug in hun knop.
Een vrouw klaagde dat ze zo opzag tegen verjaardagen. Het samenzijn met haar familie ontaardde altijd weer in een machtsstrijd. Een gevecht om de spreektijd, dat steevast werd gewonnen door haar schoonzus. Jarenlang had zij zich bekwaamd in lange monologen zonder pauzes, zodat niemand de kans kreeg in te breken en het gesprek over te nemen. De stillere muurbloempjes zaten er intussen bij en luisterden ernaar. Of liever gezegd: ze zaten hun tijd uit. Verjaardagen waren een noodzakelijk kwaad geworden.
De onderste weg gaan
Is een gebrek aan invloed iets waar je je maar bij neer moet leggen? Moet je accepteren dat er toch niet naar je wordt geluisterd, dat anderen vooral zichzelf willen horen? Is dat wat Jezus bedoelt met Zijn oproep dat we de onderste weg moeten gaan?
Wat een gemiste kans zou dat zijn. Als je altijd maar plaatsmaakt voor anderen, betekent dat dat je je omgeving niet op een positieve manier kunt beïnvloeden. Dan laat je anderen de sfeer bepalen, ook als dat een negatieve sfeer is. En dat is nadrukkelijk niet wat Jezus bedoelt met de onderste weg gaan.
Jezus had tijdens zijn leven op Aarde wel degelijk invloed. En toen Hij opsteeg naar de hemel, gaf Hij ons de Geest om onze harten te vervullen en ons van binnenuit aan te sporen om het goede te doen. Met andere woorden: om een positieve impact te hebben op onze omgeving.
Jezus was een inspirator
We zijn geroepen om invloed te hebben. Maar niet door anderen te overstemmen, te dreigen of te dwingen. Jezus was nederig en zachtmoedig van hart. Toch is Zijn invloed tot op de dag van vandaag tastbaar aanwezig in de samenleving.
Wat was Zijn geheim? Jezus was een inspirator. Hij wist mensen ertoe te bewegen Zijn wil te doen. Hij dwong hen niet, maar overtuigde hen ervan mee te stappen in zijn verhaal. Hij bracht mensen tot het inzicht dat Gods geboden er niet zijn om het leven te beperken en te verzwaren, maar juist om leven te geven. De Indiase politicus Mahatma Ghandi noemde de Bergrede, waarin Jezus Zijn discipelen onderwijst, niet voor niets “een gids tot wereldvrede”.
Maar de essentie van ware liefde is dat ze vrijlaat. Ware liefde respecteert de unieke gedachten, aard en belevingswereld van de ander. God dwingt ons niet Hem lief te hebben of te gehoorzamen, maar gaf ons een vrije wil.
Goddelijke vibes
De verhalen die ons werden toevertrouwd, zijn door de eeuwen heen maar al te vaak verkeerd begrepen. Oude teksten werden vervormd tot politieke ideologieën. Misbruikt om de ander tot vijand te maken en geweld en oorlogen te legitimeren. Maar dat zegt meer over de menselijke machtshonger dan over de essentie van ware godsdienst.
Dit is de ware eredienst aan God: je hart openstellen voor Zijn eeuwige Liefde. Een Liefde die niet roept, maar fluistert. Die niet dwingt, maar inspireert. En die ernaar zoekt ons hart te vervullen, zodat ze zich via ons kan verspreiden naar anderen, en de samenleving diepgaand kan transformeren.
Gods liefde is een uitnodiging aan de mensheid om op een hoger niveau te gaan functioneren, niet langer als slaaf van negatieve emoties als haat, afgunst, materialisme en egoïsme, maar vervuld van goddelijke vibes als goedheid, compassie en liefde. Niet langer verblind door een jacht naar materiële zaken, maar met open ogen voor wat er werkelijk toe doet.
Gebed van Jabes
Het gebed van Jabes heeft vele generaties geïnspireerd. Het is kort en krachtig, en brengt ons streven naar impact terug tot de essentie. Dit zijn zijn woorden:
“Wil mij toch overvloedig zegenen en mijn gebied vergroten; laat Uw hand met mij zijn, weer van mij het kwade, zodat mij geen smart treft” (NKJV-vertaling: zodat ik geen smart veroorzaak) God gaf hem wat hij gevraagd had.
1 Kronieken 4, 10
Jabes vroeg om meer invloed; om de vergroting van zijn geestelijke voetafdruk. En hij kreeg wat hij had gevraagd. Wilde hij die macht en invloed voor zichzelf? Nee, hij verlangde toch vooral om in een wereld van pijn en lijden op een positieve manier het verschil kunnen maken. Maar daarvoor had hij wel een instrument nodig: invloed. Een groter gebied.
Jabes was een inspirator, net als Jezus. En ook wij kunnen het verschil maken. Ook wij zijn geroepen om het werk van Jezus voort te zetten op Aarde en invloed te hebben. Een lamp plaats je niet onder een korenmaat; een stad op een bergtop kan niet verborgen blijven. We hebben teveel mooie gaven en talenten ontvangen om het roer van ons leven zomaar uit handen te geven, om anderen de sfeer te laten bepalen.
Het is tijd om onze geestelijke voetafdruk te vergroten. Laten we opstaan en deze wereld een stukje mooier maken.

Meer lezen?
- Bijbelteksten over Hemelvaart
- Mattheüs 11, 28-30
- Johannes 14