De aprilsneeuw trotserend togen mijn oudste zoon en ik gisteren naar Leuven om een studentenwoning te bezichtigen. Op het laatste moment belde de eigenaar af. Terwijl jonge mensen achter sfeervol verlichte ramen rond de tafel zaten, voelden we onze handen verkleumen. Zo moet het ongeveer voelen om in een vreemde stad rond te dwalen en geen thuis te hebben.

Ook in de Bijbel dwaalt een jongeman rond, op zoek naar een thuis. Een van de bekendste verhalen van het Nieuwe Testament is ongetwijfeld de gelijkenis van de verloren zoon, een parabel van Jezus die door vele kunstenaars werd vereeuwigd, onder wie Rembrandt.

Tussen de varkens

Een jongeman die opgroeit op een boerenerf, begint het thuis maar saai te vinden. Zoals veel jongeren droomt hij van een leven vol vrijheid, uitdagingen, nieuwe vrienden en en kansen. Op een dag zegt hij tegen zijn vader: “Pa, geef mij alvast mijn deel van de erfenis!” Zijn vader geeft het hem, de zoon steekt het geld in zijn zakken en verlaat het ouderlijk huis. Hij trekt naar de grote stad waar hij feest en een flitsend leven leidt… totdat hij tot zijn schrik constateert dat zijn vermogen op is. Wat nu? Er zit niets anders op dan een baantje te gaan zoeken.

Omdat de jongen zijn erfdeel niet heeft gebruikt om in zijn toekomst te investeren, oogt zijn cv weinig indrukwekkend. Uiteindelijk vindt hij werk in veeteelt. Dagelijks staat hij met zijn enkels tot in de modder en de schillen die de varkens krijgen, doen hem watertanden. Elke dag begint de jongen meer naar thuis te verlangen. “Ik ben een ondankbare zoon geweest”, denkt hij. “Ik heb de erfenis van mijn vader verkwist. Hoe kan ik hem nog onder ogen komen?” Maar dan krijgt hij een idee. “Misschien kan ik, als mijn vader me niet meer als zoon wil accepteren, in ieder geval voor hem werken. Niets is immers erger dan dit.”

Schoorvoetend nadert hij het ouderlijk huis, maar in de verte ziet hij zijn vader al staan. De man kan zijn geluk niet op. “We gaan feestvieren!”, roept hij uit. “Want mijn zoon was dood en hij is weer levend geworden. Want ik was hem kwijt, maar ik heb hem weer terug!”

Het gras is groener aan de overkant

Oost west, thuis best. Zo eindigt deze parabel. Maar om de waarde van “thuis” te ontdekken, moest de zoon eerst het tegenovergestelde ervaren: thuisloosheid. Hij groeide op in een omgeving waar hij alles had. Maar in plaats van zijn zegeningen te tellen, beschouwde hij die als vanzelfsprekend en begon hij zich te focussen op alles wat er niet deugde.

Net als veel mensen leed hij aan het “het-gras-is-groener-aan-de-overkant”-syndroom, een vertekening van de werkelijkheid. Als je – zeker in tijden van corona – dagelijks met je neus bovenop je eigen gazon zit, is de verleiding groot om te gaan focussen op elk detail. Totdat je uiteindelijk niet langer het gras ziet, maar alleen nog het onkruid, de kale plekken en molshopen. Het gras van de buren kan dan met de dag groener lijken.

Terug bij de Vader

De vader liet zijn zoon gaan. Zwijgend bleef hij op de uitkijk staan terwijl hij in de verte zijn kind achter de horizon zag verdwijnen. Wat zal er door hem heen zijn gegaan? Wist de vader diep van binnen dat zijn zoon op een dag zou terugkeren; had hij daarom dagelijks op de uitkijk gestaan?

De zoon die hij terugkreeg, was een man geworden. Het leven had hem op de proef gesteld. Overal had hij gezocht naar het volmaakte bestaan. Rijke interieurs had hij bewonderd, decadente feesten bezocht. Dat alles had hem vertier geboden, maar geen thuis. Nadat het geld op was, verloor hij zijn “vrienden” en restte hem alleen nog een eenzame plek tussen de varkens, waar hij zich voedde met de schillen.

Toen dacht hij aan thuis. En toen pas besefte hij dat “thuis” niet de plaats is met het perfect groene gazon. Nee, “thuis” is de plek waar je wordt geliefd, waar iemand bereid is voor je op de uitkijk te staan, en waar je ondanks al je gebreken en dwaasheden jezelf mag zijn. Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. Die kostbare les bracht hem terug bij de Vader.

Meer lezen?

• Lucas 15, 11-31
• Mattheüs 6, 19-21

---