Een oudere dame haast zich naar de metro. Eenmaal binnen ploft ze opgelucht neer en lijkt ze zich te ontspannen, totdat ze ontdekt dat het voertuig stil blijft staan. Ze kijkt onrustig om zich heen, vangt mijn blik. Dan ziet ze haar kans schoon. “Het is altijd hetzelfde met De Lijn!”, fulmineert ze. Met elk woord dat naar buiten rolt, lijkt haar woede toe te nemen. Vastberaden staat ze op, recht haar rug. “Nu zal ik ze eens zeggen wat ik ervan denk!”
Met ferme passen beent ze naar voren. Dat de bestuurder ditmaal geen onbenaderbare man in een cabine is, lijkt haar even van haar stuk te brengen. Want voorin de metro staat een grijzende heer in wit overhemd, die haar vriendelijk toelacht. Maar ze herstelt zich, recht opnieuw haar rug. “Wat heeft dit te betekenen?”, roept ze. “Ach mevrouw, ik vrees dat ik er net zo weinig controle over heb als u”, antwoordt de chauffeur. “Er is een metro vastgelopen; we kunnen niet ondergronds totdat het voertuig is weggesleept. Het gaat zeker drie kwartier duren. Ik zit hier ook nog wel even vast, maar u kunt het beste de bus hiernaast nemen.” Ze aarzelt even, wenst de chauffeur sterkte en haast zich de bus in.
Mensen met verhalen
Omdat het openbaar vervoer in Antwerpen plat ligt, dreigt het geplande interview in de soep te lopen. Tenzij ik een taxi vind. “Stap in”, zegt de chauffeur even later, wanneer ik opgelucht het portier open. “Waar kan ik u heen brengen?” Terwijl mijn lichaam zich ontspant, draait hij de snelweg op en begint te vertellen. Al vanaf zijn achttiende zit hij achter het stuur; lijnbussen, taxi’s… noem het maar op en hij heeft het bestuurd. Het leukste? De vrijheid en alle mensen die hij ontmoet. Mensen met verhalen.
“Ben jij hier geboren?”, vraagt hij, verwonderd over het gemak waarmee ons gesprek zich ontvouwt. Vlamingen zijn over het algemeen nogal gesloten, vindt de chauffeur. Zelf is hij geboren in Marokko en getogen in Rotterdam. Sinds 20 jaar woont hij in het Antwerpse, wat een aanvankelijk een cultuurshock was. Maar des te groter is de winst als mensen loskomen; als hij dan toch de juiste snaar weet te raken. Dan komen de verhalen: over de wijk waar ze zijn opgegroeid, over de politiek, over familie, vrienden of huisdieren. “Je hebt een gave”, constateer ik. “Mensen stappen bedrukt jouw taxi binnen en komen er vrolijk weer uit.” Hij bevestigt. En voegt er dan glimlachend aan toe: “Als ze de rekening hebben overleefd”.
Klein wonder
Terwijl ik even later toekijk hoe het taxibusje de hoek om verdwijnt, moet ik denken aan een spreuk van Salomo: “Een zacht antwoord keert de grimmigheid af, maar een krenkend woord wekt de toorn op”. Op één dag ontmoette ik twee chauffeurs die op een bijzondere manier de kracht van dat principe beseffen. Gidsen in de verkeersjungle van een anonieme stad, die voor even samen met hun gasten op weg gaan.
De metro en de taxi zijn de plaatsen waar een klein wonder gebeurt. Frustratie stuit op een begripvolle glimlach, stress op vriendelijkheid en een luisterend oor. En dan, als mensen hun wapens eenmaal hebben laten zakken, kruisen levens en verhalen elkaar. Voor even raken ze aan elkaar en ontstaat er synergie. Dat is hoe een vriendelijk woord de grimmigheid tot bedaren brengt.
