Pinksteren is een wonderlijk feest dat ons eraan herinnert dat onze Schepper actief is in de wereld. Maar Pinksteren roept ook vragen op, zoals ik vandaag ontdekte. Want de komst van de heilige Geest wordt vaak aan Jezus gelinkt. Maar is de heilige Geest echt een specifiek christelijk verschijnsel?
Met Pinksteren vieren christenen dat de heilige Geest werd uitgestort. Dat wordt beschreven in Handelingen 2. Na Jezus’ Hemelvaart zijn de discipelen samen. Ze horen een geluid alsof er een sterke wind waait die het hele huis vult. Vlammen verschijnen en dalen op hen neer als vuurtongen. De discipelen beginnen in vreemde talen te spreken. Het Pinksterverhaal is een episode die tot de verbeelding spreekt en ons laat nadenken over de werkzame kracht van Gods Geest op aarde.
Belofte van Jezus
In de Bijbel deelt Jezus zijn discipelen mee dat hij hen niet alleen zal achterlaten voordat hij de aarde verlaat. Hij belooft dat de heilige Geest, die door de Vader in zijn naam gezonden zal worden, hen zal verlichten en alles wat Jezus gezegd heeft, in herinnering zal brengen (Johannesevangelie 14:26). In de christelijke traditie wordt de komst van de heilige Geest daarom in verband gebracht met Jezus, maar wil dat zeggen dat de heilige Geest er vóór die tijd niet was?
Als we kijken naar het Oude Testament, of de joodse Torah, lijkt dat niet aannemelijk. In het Bijbelboek Genesis (1:2) zweeft Gods Geest al over de wateren als de aarde nog woest en leeg is. Daaruit kunnen we opmaken dat Gods Geest al vanaf het prilste begin betrokken was bij de schepping en bij het ontstaan van alle dingen.
Ruach HaKodesh
Het woord ‘heilige Geest’ wordt expliciet genoemd in de Hebreeuwse Bijbel. De term die in de grondtekst vermeld staat, is Ruach Hakodesh (רוח הקודש). We vinden die onder meer terug in Psalm 51:12-14.
“Schep mij een rein hart, o God, en vernieuw in mijn binnenste een standvastige geest. Verwerp mij niet van voor Uw aangezicht en neem Uw Heilige Geest niet van mij weg. Geef mij de vreugde over Uw heil terug, ondersteun mij met een geest van vrijmoedigheid.”
De ‘heilige Geest’ is niet de enige term om Gods werkzame kracht in de wereld aan te duiden. Het Oude Testament spreekt eveneens van de ‘Geest van God’ of de ‘Geest des Heren.’ Het Hebreeuwse woord voor Geest, ‘Ruach’, komt meer dan driehonderd keer voor in het Oude Testament, en kan tevens met ‘wind’ of ‘adem’ worden vertaald. Je zou dus met recht kunnen zeggen dat de Geest van God de krachtige essentie is die de volledige Bijbel doordringt.
Geen christelijke uitvinding
Alhoewel het boek Handelingen het moment van de komst van de heilige Geest met Pinksteren beschrijft, is de heilige Geest dus niet uitsluitend een christelijk verschijnsel. Al vanaf het prilste begin is de Geest van God actief aanwezig in de wereld. Toch is er wel degelijk sprake van een evolutie. In het Nieuwe Testament krijgt de belofte van de profeet Joël (2:28) gestalte, dat Gods Geest zal worden uitgestort op individuele mensen, die daardoor van binnenuit worden aangewakkerd om het goddelijke plan op aarde te verwezenlijken.
Om het kort samen te vatten: de Geest is altijd al aanwezig geweest; een aanwezigheid die een ononderbroken lijn vormt door de geschiedenis. Hoe komt het dan dat de heilige Geest in de loop der tijd een specifiek christelijke betekenis heeft gekregen? Dat hangt deels samen met de uiteenlopende tradities en talen waarin het Oude en Nieuwe Testament geschreven zijn. De rol van de heilige Geest in het Nieuwe Testament is doorslaggevend en uniek, want de uitstorting ervan markeert het begin van de eerste christelijke kerk. De heilige Geest wordt door christenen gezien als de ultieme helper, trooster en gids voor alle gelovigen.
Niets nieuws onder de zon
De gedachte dat de komst van de heilige Geest niet uniek is voor het christendom, brengt soms gemengde reacties teweeg. Maar maakt dat de werkzame kracht van de Schepper minder waardevol en relevant? Integendeel! Is het geen rijkdom te beseffen dat de Geest een constante aanwezigheid is die volkeren, natiën en tijden verbindt?
We kunnen ons laten inspireren door de wijze woorden van Prediker (1:9): “Er is niets nieuws onder de zon. Wat er was, zal er altijd weer zijn.” Als Gods Geest er vanaf het begin al was, dan zal Gods Geest er altijd weer zijn. Niet alleen bij de twaalf apostelen in Handelingen, maar van het ontstaan van de aarde tot aan de voleinding der wereld.
Drang tot verandering
Telkens wanneer we Pinksteren vieren, worden we uitgedaagd om te reflecteren over de werkzame kracht van God in ons leven. Hoe zet de Geest ons aan tot actie? Voelen we de innerlijke drang tot verandering, die innerlijke vlam die ons voortstuwt en ons naar uitdagende paden leidt? En zijn we bereid om momenten van stilte op te zoeken, en af en toe te luisteren naar die zachte fluistering in ons?
Laten we ons ten volle bewust zijn van de kracht en impact van Gods Geest in de wereld. Pinksteren is een feest dat ons wil aanvuren, gedreven door een verlangen om de wereld om ons heen te transformeren.
Een inspirerend Pinksteren!
Kelly keasberry 
Plaats een reactie