Wat blijft is de liefde

De waarde van de zevende dag als rustdag wordt pas echt ontdekt tijdens een pelgrimstocht. Na zes dagen en 139 kilometer te hebben afgelegd vanaf Porto, brachten we de nacht door in een appartement in O Porriño. Onze voeten waren vermoeid en ondanks het drukke verkeer buiten, vielen mijn man, zoons en ik direct als een blok in slaap.

Fluistering

Vroeg in de ochtend werd ik wakker in een staat tussen slapen en waken. Terwijl ik de zwaarte van mijn lichaam voelde en het kussen dat zacht mijn hoofd omvatte, viel me een inzicht te binnen, dat zich aandiende als een zachte fluistering.

Een mens kan proberen alles te begrijpen en alles te weten wat er te weten valt, maar als er geen liefde in je is, dan mis je de essentie. Uiteindelijk draait alles in het leven om de liefde, en het is alleen de liefde die blijft.

Dat inzicht bracht me terug naar een bijna-dood-ervaring tijdens de geboorte van mijn zoon op 30 april 2004. Vanaf dat moment kreeg het Hooglied van de liefde van de apostel Paulus plots een diepere betekenis:

Al spreek ik de taal van mensen en engelen:
als ik de liefde niet heb, ben ik niets meer dan een galmende gong of een rinkelende bel.
Al kan ik voorspellen als een profeet en ken ik al Gods geheimen,
en weet ik alles wat er te weten valt, en heb ik het volmaakte geloof dat bergen verzet:
Als ik de liefde niet heb ben ik niets.
De liefde is geduldig, vriendelijk en niet jaloers.
De liefde vervalt niet in stoer doen en doet niets voor het zich van de ander.
Ze is niet grof en handelt niet uit eigenbelang,
ze laat zich niet kwaad maken en rekent de schuld van de ander niet aan.
Die liefde verheugt zich niet over onrecht, maar vindt haar vreugde in de waarheid.
Ze geeft het nooit op: zij blijft geloven, hopen en volharden.
De liefde houdt nooit op te bestaan.
Het voorspellen van profetische boodschappen zal stoppen.
Het spreken in allerlei talen met de mooiste woorden, het zal verstommen.
Ook aan kennis en wetenschap komt een einde.
Want we zijn beperkt in wat we weten of kunnen voorspellen. Het is stukwerk.
Maar wanneer het volmaakte komt, heeft het stukwerk afgedaan.
Toen ik een kind was, sprak ik als een kind,
dacht ik als een kind en redeneerde ik als een kind.
Nu ik volwassen ben, heb ik het kinderlijke achter mij gelaten.
Nu kijken we nog in een spiegel, we zien raadselachtige dingen,
maar straks zien we van aangezicht tot aangezicht.
Nu is mijn kennis beperkt, maar dan zal ik weten en zien zoals God mij kent.
In tussen blijven deze drie bestaan: geloof, hoop en liefde.
Maar de voornaamste daarvan is de liefde.

1 Korinthe 13

Voordat ik terugkeerde naar het aardse leven, kreeg ik de boodschap mee dat alles uiteindelijk draait om de liefde. Onze menselijke redeneringen en theologieën, onze bouwwerken en instituties, onze materiële bezittingen en status – dat alles zal op een dag niet meer blijken dan tekst op een ansichtkaart, die moeiteloos wordt versnipperd en wordt meegevoerd door de wind. Wat als aan onze ziel de vraag wordt gesteld: “Hoeveel liefde breng je mee? Wat zijn de daden die je uit liefde hebt verricht; wat zijn de woorden die je uit liefde hebt gesproken?”

Atheïst

Mijn zoon – geboren met slechts 850 gram – en ik hebben een wonderbaarlijke overleving doorgemaakt. Nu, twintig jaar later, vervul ik de rol van pastor in een ziekenhuis, waar ik bijna dagelijks geconfronteerd word met de grens tussen leven en dood. Eén van de patiënten die me altijd zal bijblijven, is een oude heer uit Brasschaat. Hij had een fortuin vergaard en leefde met zijn tweede vrouw in een weelderige villa die hij persoonlijk had laten ontwerpen en bouwen. Geen enkel detail was aan het toeval overgelaten; alles was tot in de puntjes afgewerkt. Deze heer was een overtuigd atheïst en geloofde sterk in de maakbaarheid van het leven. Volgens hem was het leven precies wat je er zelf van maakte. In de harde en concurrerende wereld waarin hij zich staande had weten te houden, draaide alles om het recht van de sterkste. Meneer had altijd tot de sterken behoord, en daar was hij trots op. Echter, gedurende de weken dat hij in het ziekenhuis verbleef, begon er iets in hem te veranderen. Hij besefte langzaamaan dat woorden als “zorg”, “compassie” en “medemenselijkheid” nooit tot zijn vocabulaire hadden behoord. De zorgwereld, waarin alles draait om het ondersteunen van mensen in al hun kwetsbaarheid, veroorzaakte bij hem een ware cultuurschok.

In de weken dat ik hem pastoraal begeleidde, onderging deze patiënt een geleidelijke transformatie. De meest opmerkelijke ommekeer was het moment van zijn euthanasie. Meneer had zijn levenseinde zorgvuldig geregisseerd, zoals hij altijd alles in het leven had geregisseerd. Iedereen die afscheid van hem wilde nemen, kreeg daarvoor tien minuten de tijd. Als een manager beheerde hij de agenda, die tot zijn verbazing begon vol te lopen met afspraken.

Spijt

Op een middag nam ik afscheid van de zakenman uit Brasschaat. Hij zou de volgende ochtend uit het ziekenhuis worden opgehaald en zijn huisarts zou thuis de euthanasie uitvoeren. De volgende dag begaf ik me met bonzend hart naar zijn kamer, in de verwachting daar een leeg bed aan te treffen. Want net als veel mensen rondom hem, was ik op deze patiënt gesteld geraakt, en op de intense gesprekken die we samen aan het bed hadden gevoerd.

Tot mijn verbazing lag hij daar nog, zijn lange arm reikte naar mijn hand, zijn gezicht bedekt met tranen. “Ik kon het gewoon niet, ik kon het gewoon niet”, snikte hij. “Hoe kon ik sterven, terwijl zoveel mensen van me houden? En waarom heb ik dat nooit beseft?” Hij had echt een beproeving voor sommige mensen gevormd. Nu hij dat inzag, overviel hem diepe spijt. “Voor al die mensen die om me geven, wil ik blijven leven. Ik geloof nog steeds niet dat er een God is, maar gedurende de tijd dat ik hier lig, ben ik wel in de liefde gaan geloven.” Ik glimlachte en zei: “Wat als God liefde is?” Misschien kan een mens zich niet veel dichter bij de kern van het bestaan bevinden. Enkele dagen later heeft hij vredig het leven verlaten.

Geloof, hoop en liefde

Alles vergaat, maar drie dingen blijven bestaan: geloof, hoop en liefde. De belangrijkste daarvan is de liefde. Laten we daarnaar leven, elke dag opnieuw. 💚

Foto door icon0 com op Pexels.com

Meer lezen over de liefde:

Thérèse van Liseux, Alleen de liefde blijft. Stapstenen op de kleine weg, Caramelitana 2023.

Plaats een reactie